Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 2014

Πλάτωνος Πολιτεία ( Σπήλαιον Δεσμωτών )

             

                                                 ΣΠΗΛΑΙΟΝ-ΔΕΣΜΩΤΩΝ
                                            ( Πλάτωνος Πολιτεία βιβλίο Ζ 511a )

    "Μετά ταύτα δή, είπον, απείκασον τοιούτω πάθει την ημετέραν φύσιν παιδείας τε περί και απαιδευσίας. Ίδε γαρ ανθρώπους οίον καταγείω οικήσει σπηλαιώδει, αναπεπταμένην πρός το φώς την είσοδον εχούση μακράν παρά πάν το σπήλαιον, εν ταύτη εκ παίδων όντας εν δεσμοίς και τα σκέλη και τους αυχένας, ώστε μένειν τε αυτούς είς τε το πρόσθεν μόνον οράν",.......... .............................................................................................................................................................
      Εμείς οι πολίτες μοιάζουμε με αυτούς που είναι αλυσοδεμένοι στο βάθος του σπηλαίου και βλέπουν μόνο τον τοίχο του σπηλαίου και τις σκιές που δημιουργούνται από το φώς των διαφόρων όντων που περνούν έξω από το σπήλαιο. Δεν μπορούν να δούν τα πραγματικά όντα γιατί δεν είναι δυνατόν να γυρίσουν ούτε τα κεφάλια, λόγω των αλυσίδων. Έτσι και μείς έχουμε βρεθεί σ' αυτή την θέση χρόνια τώρα, γιατί  χάθηκε η αυτονομία σκέψης, ο ορθός τρόπος σκέψης και έκφρασης, η ελευθερία εγκλωβίστηκε ο νούς από τις προκαταλήψεις, τις ιδεοληψίες, το φόβο, το κυνήγι των υλικών αγαθών, τη δουλεία και την εξάρτηση που μας επέβαλαν και δεν μπορούμε να δούμε την πραγματικότητα..............
      Κάποιοι που καταφέρνουν να λυθούν και να δούν την πραγματικότητα δεν θέλουν να επιστρέψουν να πούν την αλήθεια και στους άλλους.....είναι αυτοί που έχουν γνώση, νοημοσύνη, αντιλαμβάνονται τα δεδομένα γύρω τους και μπορούν να δώσουν λύση στα προβλήματα της κοινωνίας, "όμως ποτέ δεν αποφασίζουν με τη θέληση τους να ασχοληθούν με καμία πρακτική ασχολία νομίζοντας πώς, από ζωντανοί ακόμα βρίσκονται και ζούν στα νησιά των Μακάρων",  δηλαδή στην ελευθερία, την ανεμελιά και την "ευτυχία".
      Δουλειά όμως, εμάς των πολιτών είναι  " τας τε βέλτιστας φύσεις αναγκάσαι " να αναγκάσουμε αυτούς τους ξεχωριστούς ανθρώπους που είναι κάτοχοι επιστήμης, που γνωρίζουν πράγματα να μη μένουν μακρία από τους συμπολίτες τους αλλά να προσπαθήσουν, να δουλέψουν, να διδάξουν, να διαπαιδαγωγήσουν, να μάθουν, να ανοίξουν δρόμους, να δώσουν παιδεία και έτσι οι απλοί πολίτες να ιδούν την ουσία των πραγμάτων και να μη βλέπουν σκιές και φαντάσματα. Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι, οι πνευματικοί,  έχουν χρέος και ευθύνη να κηρύξουν την αλήθεια και να καταγγείλουν το ψέμα.




Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2014

Σόλωνας-Ευθύνη



                                                  ΣΟΛΩΝΑΣ-ΕΛΕΓΕΙΑ
                                            ( Η ΠΌΛΗ ΚΑΙ ΟΙ ΤΎΡΑΝΝΟΙ )

       " Εκ νεφέλης πέλεται χιόνος μένος
         ηδέ χαλάζης.
         Βροντή δ' εκ λαμπρής γίγνεται
         αστερόπης.
         Ανδρών δ' εκ μεγάλων πόλις
         όλλυται "...............................................................
         ...............................................................................
    Από το σύννεφο γίνεται το σφοδρό χιόνι και το χαλάζι. Κι από τη λαμπρή αστραπή γίνεται η βροντή. Από τους ισχυρούς άνδρες καταστρέφεται η πόλη, και ο λαός από ανανδρία-αδράνεια (Δημοκρατία είναι να υψώνεις το ανάστημα σου, χρειάζεται ανδρειωσύνη) οδηγείται στη δουλεία του άρχοντα (τυράννου). Και αυτόν που σηκώθηκε πολύ δεν είναι ευκολό να τον γκρεμίσεις ύστερα, αλλά πρέπει από πρίν κανείς να προνοεί για όλα.

          "Εί δε πεπόνθατε λύγρα δι'
           υμετέρην κακότητα,
           μη Θεοίσιν τούτων μοίρα.........................................
           ..................................................................................
     Αν πάθατε συμφορές εξ αιτίας της δικιάς σας ανανδρίας-αδράνειας, μην αποδίδετε στους Θεούς μερίδιο ευθύνης. Γιατί εσείς οι ίδιοι καταστήσατε τους άρχοντες (αυτούς που δεν άξιζαν) ισχυρούς αφού τους δόσατε στηρίγματα και για αυτό έχετε φορτωθεί ελεεινή δουλεία. Και ενώ ο καθένας από εσάς ξεχωριστά βαδίζει στα ίχνη της αλέπους, όλοι μαζί έχετε νού αποχαυνωμένο. Γιατί δίνετε προσοχή στη ρητορική ικανότητα και στα λόγια ενός πονηρού άνδρα, αλλά στα έργα δεν βλέπετε ότι τίποτα δε γίνεται.


Σόλωνας-Δημόσιον κακό

        


                                                      ΣΟΛΩΝΑΣ-ΕΛΕΓΕΙΑ ( Β μέρος )
                                                  ( ΥΠΟΘΗΚΗ ΠΡΟΣ ΑΘΗΝΑΙΟΥΣ )
     "Εκ γάρ δυσμενέων ταχέως
      πολυήρατον άστυ  
      τρύχεται εν συνόδοις τοις αδικέουσι
      φίλους
      Ταύτα μεν εν δήμω στρέφεται κακά."
    ...............................................................................................................................................
      Παύει δ' αργαλέης έριδος χόλον
      Έστι δ' υπ' αυτής πάντα κατ' ανθρώπους άρτια και πινυτά.

   Γιατί εξ αιτίας των εχθρών (εσωτερικών)  πολύ γρήγορα η πολυαγαπημένη πόλη υποβάλλεται σε ταλαιπωρίες και βάσανα από ενώσεις πολιτικές, αγαπητές σε αυτούς που πράττουν άδικα. Αυτές οι συμφορές περιστρέφονται στην πόλη. Κι από τους πτωχούς πολλοί φεύγουν σε ξένες χώρες, πουλημένοι και δεμένοι με εξευτελιστικά δεσμά υπομένουν με καταναγκασμό τις μισητές συνέπειες της δουλείας.
   Έτσι μιά δημόσια συμφορά μπαίνει στο σπίτι του κάθε πολίτη ξεχωριστά και οι αυλόπορτες δεν μπορούν να τη συγκρατήσουν, αλλ' αυτή συνήθως πηδά πάνω από την περίφραξη και βρίσκει οπωσδήποτε, κάποιον ακόμα και αν αυτός προσπαθώντας να αποφύγει το κακό κρύβεται στο βάθος των δωματίων.
    Αυτά με προτρέπει η ψυχή μου να διδάξω στους Αθηναίους, ότι η κακή διοίκηση προκαλεί πάρα πολλές συμφορές στην πόλη. Ενώ η χρηστή διοίκηση τα αναδεικνύει όλα ταιριαστά και αρμονικά και συγχρόνως δένει με χειροπέδες αυτούς που πράττουν άδικα. Τις τραχύτητες εξομαλύνει, παύει την απληστία, ταπεινώνει την αλαζονεία, ξηραίνει τα άνθη της συμφοράς μόλις αυτά εμφανισθούν, επανορθώνει στρεψοδικίες, καταπραΰνει πράξεις μεγαλομανίας, ακυρώνει τα έργα της διχόνοιας, παύει την οργή από την επικίνδυνη φιλονικία και είναι κάτω από αυτήν τα πάντα στούς ανθρώπους αρμονικά και συνετά.

Σόλωνας-Κλεπτοκρατία

                       

                                                   ΣΟΛΩΝΑΣ-ΕΛΕΓΕΙΑ (Α μέρος)
                                                 ( ΥΠΟΘΗΚΗ ΠΡΟΣ ΑΘΗΝΑΙΟΥΣ )
  "Αυτοί δε φθείρειν μεγάλην πόλιν
   αφραδίηισιν
   αστοί βούλονται χρήμασι πειθόμενοι,
   δήμου θ' ηγεμόνων άδικος νόος
   οίσιν ετοίμον
   ύβριος εκ μεγάλης άλγεα πολλά παθείν.
   ού γάρ επίστανται κατέχειν κόρον
.................................................................................................................................................................
    Πλουτέουσιν δ' αδίκοις έργμασι
    πειθόμενοι
    ούθ' ιερών κτεάνων ούτε τι δημοσίων ".................................................................

    Αυτοί που έχουν παρασυρθεί από την φιλοχρηματία θα καταστρέψουν τη μεγάλη πόλη με την αφροσύνη τους και ο άδικος νούς των αρχόντων του Δήμου λόγω της αλαζονείας τους,
αυτό είναι μεγάλη ύβρις και θα πάθουν πολλά κακά. Γιατί δεν δεν ξέρουν να συγκρατούν την απληστία και να απολαμβάνουν τα ευφρόσυνα τραπέζια με κοσμιότητα και ησυχία.
Πλουτίζουν με πράξεις άδικες χωρίς να λογαριάζουν ούτε τα ιερά κτήματα ούτε την περιουσία του  δημοσίου. Κλέβουν σαν αρπακτικά άλλος από 'δώ άλλος από 'κει και δε σέβονται τους ιερούς θεσμούς της Δίκης.
    Η οποία μολονότι σιωπά, γνωρίζει αυτά που γίνονται και θα γίνονται και αυτά που έγιναν, με την πάροδο του χρόνου πάντως έρχεται, για να επιβάλλει τιμωρία. Αυτό δε έρχεται σε όλη την πόλη. σαν αναπόφευκτη συμφορά και καταλήγει πολύ γρήγορα σε ατιμωτική δουλεία που προκαλεί εμφύλια σύγκρουση και ξυπνά τον πόλεμο που κοιμάται. Ο οποίος πόλεμος οδηγεί στον θάνατον πολλούς που βρίσκονται πάνω στο άνθος της ηλικίας τους.


Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2014

Συνάνθρωπος-Πλησίον



                                    

                            Λουκά Κεφ. Ι΄, εδάφ.25-37. 

Τω καιρώ εκείνω Νομικός τις προσήλθε τω Ιησού πειράζων αυτόν και λέγων. Διδάσκαλε, τι ποιήσας ζωήν αιώνιον κληρονομήσω; Ο δε είπε προς αυτόν. Εν τω νόμω τί γέγραπται; Πώς αναγινώσκεις; Ο δε αποκριθείς είπεν. Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της ισχύος σου και εξ όλης της διανοίας σου, και τον πλησίον σου ως σεαυτόν. Είπε δε αυτώ. Ορθώς απεκρίθης. Τούτο ποιεί και ζήση. Ο δε θέλων δικαιούν εαυτόν είπε προς τον Ιησούν. Και τις εστί μου πλησίον; Υπολαβών δε ο Ιησούς είπεν. Άνθρωπος τις κατέβαινεν από Ιερουσαλήμ εις Ιεριχώ, και λησταίς περιέπεσεν, οί και εκδύσαντες αυτόν και πληγάς επιθέντες απήλθον, αφέντες ημιθανή τυγχάνοντα. Κατά συγκυρίαν δε ιερεύς τις κατέβαινεν εν τη οδώ εκείνη, και ιδών αυτόν αντιπαρήλθεν. Ομοίως δε και Λευίτης γενόμενος κατά τον τόπον ελθών και ιδών αντιπαρήλθε. Σαμαρείτης δε τις οδεύων ήλθε κατ’ αυτόν, και ιδών αυτόν εσπλαγχνίσθη, και προσελθών κατέδησε τα τραύματα αυτού, επιχέων έλαιον και οίνον. Επιβιβάσας δε αυτόν επί το ίδιον κτήνος, ήγαγεν αυτόν εις πανδοχείον και επεμελήθη αυτού. Και επί την αύριον εξελθών, εκβαλών δύο δηνάρια έδωκε τω πανδοχεί και είπεν αυτώ. Επιμελήθητι αυτού, και ό, τι αν προσδαπανήσης, εγώ εν τω επανέρχεσθαί με αποδώσω σοι. Τις ουν τούτων των τριών, πλησίον δοκεί σοι γεγονέναι του εμπεσόντος εις τους ληστάς; Ο δε είπεν ο ποιήσας το έλεος μετ’ αυτού. Είπεν ουν αυτώ ο Ιησούς. Πορεύου και συ ποίει ομοίως.

Εκείνο τον καιρό κάποιος νομικός πλησίασε τον Ιησού πειράζοντάς Τον, λέγοντας: «Δάσκαλε, τι πρέπει να κάνω για να κληρονομήσω την αιώνια ζωή;». Και ο Ιησούς του είπε: «Τι είναι γραμμένο στο Νόμο; Τι διαβάζεις;». Και ο νομικός αποκρίθηκε και είπε: «Να αγαπήσεις τον Κύριο και Θεό σου με όλη την καρδιά σου και με όλη την ψυχή σου και με όλη τη δύναμή σου και με όλη τη σκέψη σου και τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου». Τότε του είπε ο Ιησούς: «Σωστά απάντησες. Αυτό να κάνεις και θα ζήσεις (αιώνια ζωή)». Ο νομικός, θέλοντας να δικαιολογηθεί, είπε στον Ιησού: «Και ποιος είναι ο πλησίον μου;». Παίρνοντας τότε αφορμή ο Ιησούς από τα λόγια του νομικού, είπε. «Ένας άνθρωπος κατέβαινε από τα Ιεροσόλυμα στην Ιεριχώ, έπεσε στα χέρια ληστών και αφού τον έγδυσαν και τον έδειραν μέχρι που του άνοιξαν πληγές, έφυγαν και τον άφησαν μισοπεθαμένο. Τυχαία πέρασε από το δρόμο εκείνο ένας ιερέας που τον είδε και προσπέρασε, χωρίς να του δώσει σημασία. Το ίδιο έκανε και ένας Λευίτης, (υπηρέτης Ναού) που κατέβαινε το συγκεκριμένο δρόμο. (Και οι δύο είχαν αξιώματα και έργο ιερό, αλλά ο υπολογισμός και η άρνηση ανάληψης ευθύνης τους οδήγησαν στην αθέτηση του καθήκοντος, στην έμπρακτη μετοχή του αγαπάτε αλλήλους) Ένας Σαμαρείτης που πέρναγε από τον ίδιο δρόμο, πήγε κοντά του και μόλις τον είδε έτσι, τον λυπήθηκε και του έδεσε τα τραύματα, πλένοντας τα με κρασί και βάζοντας επάνω λάδι. Κατόπιν τον ανέβασε στο ζώο του, τον έφερε στο κοντινότερο πανδοχείο και τον φρόντισε καλύτερα. Την άλλη μέρα που έφυγε, έβγαλε και έδωσε δυο δηνάρια (νομίσματα) στον πανδοχέα, και του είπε: «Φρόντισε τον εσύ και αν τύχει και ξοδέψεις κάτι παραπάνω, εγώ στο γυρισμό μου θα σε πληρώσω. Ποιος, λοιπόν, από αυτούς τους τρεις πιστεύεις ποιός έγινε ΄΄πλησίον΄΄ σ’ εκείνον που κακοποιήθηκε από τους ληστές;». Και ο νομικός είπε: «Εκείνος που τον συμπόνεσε και τον φρόντισε». Του είπε λοιπόν ο Ιησούς: «Πήγαινε και κάνε και συ το ίδιο».


Αλληλεγγύη-Συναλληλία

               



                            ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ( Ματθ. κε’ 31-46 ) 
                                                                                  
"Είπεν ο Κύριος. Όταν έλθη ο Υιός του ανθρώπου εν τη δόξη αυτού και πάντες οι άγιοι άγγελοι μετ' αυτού, τότε καθίσει επί θρόνου δόξης αυτού, και συναχθήσονται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη, και αφοριεί αυτούς απ' αλλήλων, ώσπερ ο ποιμήν αφορίζει τα πρόβατα από των ερίφων. και στήσει τα μεν πρόβατα εκ δεξιών αυτού, τα δε ερίφια εξ ευωνύμων. Τότε ερεί ο βασιλεύς τοις εκ δεξιών αυτού. Δεύτε οι ευλογημένοι του πατρός μου, κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου. Επείνασα γαρ, και εδώκατέ μοι φαγείν, εδίψησα, και εποτίσατέ με, ξένος ήμην, και συνηγάγετέ με. γυμνός, και περιεβάλετέ με. ησθένησα, και επισκέψασθέ με, εν φυλακή ήμην, και ήλθετε προς με. Τότε αποκριθήσονται αυτώ οι δίκαιοι, λέγοντες. Κύριε, πότε σε είδομεν πεινώντα και εθρέψαμεν; ή διψώντα και εποτίσαμεν; πότε σε είδομεν ξένον και συνηγάγομεν; ή γυμνόν και περιεβάλομεν; πότε σε είδομεν ασθενή, ή εν φυλακή, και ήλθομεν προς σε; Και αποκριθείς ο βασιλεύς, ερεί αυτοίς. Αμήν λέγω υμίν, εφόσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε. Τότε ερεί και τοις εξ ευωνύμων. Πορεύεσθε απ' εμού οι κατηραμένοι εις το πυρ το αιώνιον, το ητοιμασμένον τώ διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού. Επείνασα γαρ, και ουκ εδώκατέ μοι φαγείν. εδίψησα και ουκ εποτίσατέ με. ξένος ήμην, και ου συνηγάγετέ με. γυμνός, και ου περιεβάλετέ με. ασθενής και εν φυλακή, και ουκ επισκέψασθέ με. Τότε αποκριθήσονται αυτώ και αυτοί, λέγοντες. Κύριε, πότε σε είδομεν πεινώντα, ή διψώντα, ή ξένον, ή γυμνόν ή ασθενή, ή εν φυλακή, και ου διηκονήσαμέν σοι; Τότε αποκριθήσεται αυτοίς λέγων. Αμήν λέγω υμίν, εφ' όσον ουκ εποιήσατε ενί τούτων των ελαχίστων, ουδέ εμοί εποιήσατε. Και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον, οι δε δίκαιοι εις  ζωήν αιώνιον".

Είπε ο Κύριος: Όταν έρθει ο Χριστός με όλη του τη δόξα και με τους αγγέλους του σαν δυνατός βασιλέας, θα καθίσει στο θρόνο της δόξας του και θα μαζευτούν μπροστά του όλα τα έθνη. Και θα χωρίσει τους μεν από τους δε, όπως χωρίζει ο βοσκός τα πρόβατα από τα κατσίκια και θα βάλει τα πρόβατα (τους δίκαιους) στα δεξιά και  τα κατσίκια (τους αμαρτωλούς) στ' αριστερά του. Και θα πει σε αυτούς από δεξιά του ο βασιλέας: Ελάτε οι ευλογημένοι του πατέρα μου να κληρονομήσετε τη βασιλεία των ουρανών που είναι ετοιμασμένη από καταβολής κόσμου. Γιατί πείνασα και μου δώσατε να φάω, δίψασα και με ποτίσατε, ξένος ήμουν και με περιμαζέψατε, γυμνός και με ντύσατε, ασθενής και με επισκεφτήκατε, στη φυλακή κι ήρθατε να με δείτε. Τότε θα του πουν οι δίκαιοι: Κύριε, πότε σε είδαμε να πεινάς και σε ταΐσαμε, να διψάς και σε ποτίσαμε, πότε σε είδαμε γυμνό ...; Και θα αποκριθεί ο βασιλέας και θα τους πει: Σας βεβαιώνω πως ό,τι κάνατε σ' έναν από τους πιο μικρούς, αδύναμους αδελφούς μου  (αυτούς που δεν έχουν θέσεις, πλούτο και  αξιώματα) , σε μένα το κάνατε. Τότε θα πει στους αμαρτωλούς στα αριστερά του: Πηγαίνετε από μένα οι καταραμένοι στο αιώνιο πυρ, που είναι ετοιμασμένο από το διάβολο. Γιατί πείνασα και δε μου δώσατε να φάω, δίψασα και δε μου δώσατε να πιώ, ξένος ήμουν και δε με φιλοξενήσατε, γυμνός και δε με ντύσατε, άρρωστος και στη φυλακή και δε με επισκεφτήκατε. Τότε θα του αποκριθούν εκείνοι: Κύριε, πότε σε είδαμε να πεινάς και να διψάς  και γυμνό . και δε σε υπηρετήσαμε; Τότε θα τους πει: Σας βεβαιώνω πως ό,τι δεν κάνατε σ' έναν από τους φτωχούς, αδύναμους ανθρώπους, ούτε σε μένα το κάνατε. Και θα πάνε τούτοι στην αιώνια κόλαση και οι δίκαιοι στην αιώνια ζωή.

Πολιτική 3



                                                           ΠΟΛΙΤΙΚΗ 3
                
         Είναι αδύνατο να έχουμε στόχους, να θέλουμε να φτιάξουμε νέα πράγματα και όταν εμείς βρισκόμαστε σε θέσεις εξουσίας να διοικούμε με βάση απαρχαιωμένες συναισθηματικές αρχές, παρωχημένα αρχέτυπα, όπως ο φόβος, ο πόθος της δύναμης και της κυριαρχίας. Οι πολιτικοί δεν πρέπει να συμβιβάζονται με τη μετριότητα, να ασχολούνται με περιττά αλλά με ουσιαστικά θέματα και προβλήματα που απασχολούν την κοινωνία.
         Να θυμούνται πάντα ότι η πολιτική, λέξη ομόρριζη με την πόλη και τον πολιτισμό, είναι τέχνη είναι άσκηση ειλικρίνειας, αλήθειας, προσφοράς και θυσίας. Σημαίνει υπόσχεση, δηλαδή ότι ο πολιτικός θα ασκήσει τίμια και ευσυνείδητα το έργο του, τα διφορούμενα λόγια, το δήθεν, ο ξύλινος λόγος, το ψέμα οδηγούν σε καταστροφικές διαδρομές.
          Απαιτείται στην πολιτική, ηθική ευαισθησία, ειλικρινή αγωνία, αληθινό ενδιαφέρον για να βλέπει ο πολιτικός τα προβλήματα και να ψάχνει την καλύτερη λύση μακριά από προκαταλήψεις, ιδεοληψίες, υποχρεώσεις, εξόφληση εκδουλεύσεων, αυταρχισμό, αλαζονεία, απληστία. Η καλύτερη λύση είναι αυτή που προάγει το καλό της πόλης, το συλλογικό-κοινόν συμφέρον.



Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2014

Δημοκρατία 1



                                                  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 1

    Τι σημαίνει δημοκρατία; Είναι το πολίτευμα με το οποίο η εξουσία πηγάζει από το λαό και ασκείται πρός όφελός του. Η λέξη νοηματοδοτεί πολλά και πολλές έννοιες, σημαίνει λοιπόν πρώτα πολιτισμό, γιατί ο πολιτισμός είναι προϊόν συλλογικής δράσης. Είναι το πολίτευμα του ωραίου, της ομορφιάς, του καλού. απαιτείται από τους πολίτες ευαισθησία, απλότητα, καλαισθησία λιτότητα, μόνο έτσι μπορεί να σταματήσει η λαίλαπα της ασχήμιας, που απλώνεται παντού σε σκέψεις, σε συμπεριφορές, στις δράσεις, στις πράξεις στα έργα και καταστρέφει κάθε τι όμορφο, την ίδια τη ζωή.
     Η δημοκρατία δεν είναι απλά ένα πολίτευμα είναι τρόπος σκέψης και συμπεριφοράς είναι τρόπος ζωής. Στη δημοκρατία ο πολίτης ανήκει στην πόλη δεν ανήκει η πόλη στον πολίτη, δεν ρωτάει ο πολίτης τι κάνει το κράτος για κείνον αλλά τι κάνει και τι πράττει εκείνος για το κράτος. Έτσι μπορεί να συνεργαστεί, να συνδιαλλαγεί, να συνθέσει, να συμπορευτεί βασιζόμενος στην κοινωνία σχέσεων και έχοντας στόχο το καλό του συνόλου, το κοινόν καλό, γιατί όπως μας λέει ο Αριστοτέλης όταν το "όλον" χάνεται θα χαθεί και το μέρος." Αναιρουμένου του όλου ούκ έσται πούς ουδέ χείρες".
     Δημοκρατία είναι άσκηση θυσίας και προσφοράς προϋποθέτει δύναμη ψυχής, χρειάζεται θάρρος  θέληση, αυτογνωσία και αυτοπειθαρχία. Τα μεγάλα, σύνθετα προβλήματα της κοινωνίας απαιτούν ηθική ευαισθησία, ειλικρινή αγωνία, αληθινό ενδιαφέρον από πολίτες και πολιτικούς. Αυτά μπορούν να καλλιεργηθούν μόνο σε δημοκρατικές κοινωνίες όπου υπάρχει αυτονομία σκέψης, ελευθερία βούλησης και η εκπαίδευση παρέχει, διδάσκει αξίες αρχές παιδείας. Στο πολίτευμα της δημοκρατίας εξασφαλίζονται οι δυνατότητες προόδου των κοινωνιών.




Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

Σόλωνας 1



                                                                  ΣΟΛΩΝΑΣ

      " Δεν υπάρχει κανένα όφελος αν οι νόμοι παρέχουν ισότητα αλλά τη στερούν τα χρέη. Αφού τότε οι φτωχοί είναι υποδουλωμένοι στους πλούσιους, γιατί και όταν ακόμα δικάζουν ή μετέχουν σε δημόσιες υπηρεσίες ή μιλούν στην αγορά, υπακούουν στις επιθυμίες των πλουσίων και αυτούς υπηρετούν ".
    Και στη σημερινή κατάσταση τα πράγματα δυστυχώς είναι τα ίδια. Τότε εκλέχθηκε ο Σόλωνας  άρχοντας της πόλης και νομοθέτησε τη σεισάχθεια δηλαδή τη κατάργηση των χρεών, ελευθέρωσε την γή από του χρέους τα σημάδια που ήταν πέτρινες πλάκες μπηγμένες στο έδαφος και έγραφαν το όνομα του δανειστή. Εισήγαγε μιά πρώτη μορφή του "πόθεν έσχες", έλαβε μέτρα που περίοριζαν την πολυτελή διαβίωση. Τελικά απελευθέρωσε τους πολίτες από την αδικία, την απελπισία, την απραξία  την απόγνωση, τη δουλεία και επανέφερε πολίτες-κοινωνία στην ενεργό δράση, στην ενεργό συμμετοχή,  στο πολιτικό γίγνεσθαι.   
        Με την αρετή που τον διέκρινε κατόρθωσε να πείσει και να κατανικήσει τη διαβολή σε βάρος του, για να σταματήσει τη διαφθορά, τη συναλλαγή, δημιούργησε Δήμο, θεσμοθέτησε την Εκκλησία του Δήμου στην οποία έδωσε τον έλεγχο και την ευθύνη διαδικασιών, πράξεων, συμπεριφορών. Ίδρυσε την βουλή των τετρακοσίων, κατήργησε το δανεισμό, νομοθέτησε φορολογικό νομοσχέδιο με βάση τα εισοδήματα,  εισήγαγε το έννομο συμφέρον του πολίτη δηλαδή να μπορεί ο πολίτης, όταν βλάπτεται, να προσφεύγει σε συγκεκριμένο όργανο να ζητάει αποκατάσταση. Σήμερα για ποιόν και ποιούς άρχοντες ισχύει αλήθεια ;;

                                                                                                                                                                  

Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2014

Ελληνικότητα




                                                            ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ

      Η Ελληνικότητα τι είναι; Είναι περιπέτεια, είναι ψάξιμο, είναι ταξίδι και στη πορεία αυτού του ταξιδιού ανακαλύπτεις πράγματα, ιδέες, αξίες, ιδανικά..το κάλλος της τέχνης, την αρχοντιά της ποίησης, τη μελωδία της μουσικής, την ευαισθησία του στίχου, τον πλούτο της γλώσσας, το εύρος της φιλοσοφίας, τον έρωτα της ελευθερίας, τη δύναμη της ψυχής, την έννοια της παιδείας.
      Ας ξεφύγουμε από την πνευματική αδράνεια, την αδιαφορία, ας μη σταματάμε τον αγώνα γιατο καλό, το όμορφο, το αληθινό, ας δουλέψουμε πάνω σε αξίες παιδείας, σε αρχές δημοκρατίας, ας παλέψουμε με τους κύκλωπες του κακού,  της λήθης, της φθοράς, " ας ανέβουμε τη  σκαλωσιά του χρέους και ας οργώσουμε το χάος ".....Όπως λέει ο μεγάλος Ν.Καζαντζάκης.
      Στους παλαιούς Παρθενώνες πρέπει να προσθέσουμε νέους να ακολουθήσουμε τα μονοπάτια του ήλιου, να κατανοήσουμε ότι μέσα από την ελληνικότητα το ατομικό μετατρέπεται σε συλλογικό, ο άνθρωπος ελευθερώνεται, αποκτά ανθρώπινη αξιοπρέπεια που σημαίνει δικαιώματα, ιδανικά ιδέες, ελευθερία, σέβεται και βιώνει αξίες.
      Ο Ελληνισμός απαιτείται να συνειδητοποιήσει το Είναι του, να επιστρέψει στο Ελληνικό Ήθος, να πραγματώσει αλήθεια και δημοκρατία, για να συνεχίσει και να μεταλαμπαδεύσει πάλι φώς στη γη, την έννοια του καλού, της αρμονιάς, της τάξης στον κόσμο. Σε τελική ανάλυση η ελληνικότητα είναι πρόταση πολιτισμού.

                                                           

        


Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2014

Εκπαίδευση-Παιδεία



  


                                                    ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ-ΠΑΙΔΕΙΑ

    Μάθημα: τι σημαίνει; πρώτα απ' όλα σημαίνει λόγος, δηλαδή τρόπος σκέψης και έκφρασης. Για τους αρχαίους Έλληνες σήμαινε τα πάντα:
     Ομιλία, θεωρία, λογισμό, υπόσχεση, αιτία, αναλογία, παράδειγμα…….σήμερα! λέμε έδωσα το λόγο μου (υπόσχεση), δεν είχα λόγο να βρίσκομαι εδώ (αιτία), ο λόγος χ προς ψ (αναλογία),  λόγου χάριν (παράδειγμα), ελλόγου μου… ελλόγου σου τι κάνεις; (εγώ, εσύ).
     Όλα έχουν το λόγο τους, υπάρχουν για κάποιο λόγο, μεταβάλλονται για κάποιο λόγο, εκφράζονται με λόγο. Οι αρχαίοι Έλληνες έψαξαν, ανακάλυψαν τον ορθό λόγο, τον ορθό τρόπο σκέψης και έκφρασης, γέννησαν επιστήμες, τέχνες, πολιτισμό, αξίες, ανέδειξαν σαν ανυπέρβλητη αξία τον άνθρωπο! Έτσι ελευθερώθηκε η σκέψη από το μύθο και τις προκαταλήψεις.
Πάμε στο χριστιανισμό στην ορθοδοξία, κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, πρόλογος: 
“Εν αρχή ήν ο Λόγος και ο λόγος ήν προς τον Θεόν και Θεός ήν ο Λόγος. Ούτος ήν εν αρχή προς τον Θεόν. Πάντα δι' αυτού εγένετο και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ έν ο γέγονεν. Εν αυτώ ζωή ήν και η ζωή ήν το φώς των ανθρώπων”…….
Στην αρχή υπήρχε ο Λόγος και ο Λόγος ήταν προς τον Θεόν και Θεός ήταν ο Λόγος. Αυτός υπήρχε στην αρχή προς τον Θεό. Όλα έγιναν δι' αυτού και χωρίς αυτόν τίποτε δεν έγινε απ' όσα έχουν γίνει. Μέσα σ' αυτόν υπήρχε ζωή και η ζωή ήταν το φώς των ανθρώπων…… 
Εκπαίδευση: Οι σημαντικότεροι στόχοι της εκπαίδευσης είναι, η διαπαιδαγώγηση του ανθρώπου, η διαμόρφωση υπεύθυνων πολιτών, συνειδητοποιημένων πολιτών με γνώση και κρίση, με σεβασμό στους νόμους και στους θεσμούς, με συνέπεια στις υποχρεώσεις προς την πολιτεία, με αλληλεγγύη προς τους συνανθρώπους. Να μπολιάσει δηλαδή το νέο με αρχές, αξίες που δίνουν νόημα και ουσία στην προσωπική και κοινωνική ζωή. Να φτιάξει τελικά μια κοινωνία ανθρώπων και όχι μια αγέλη κανιβάλων.
Η στείρα εκπαίδευση φτιάχνει στελέχη, η παιδεία φτιάχνει ανθρώπους. Εάν η γνώση δεν αποσκοπεί στην αρετή και η επιστήμη δεν μετασχηματίζεται σε ήθος, τότε η γνώση γίνεται εμπορεύσιμο είδος και η επιστήμη οδηγεί σε καταστροφικές διαδρομές.
Το Α και το Ω σε μια πολιτεία είναι η παιδεία, λέει ο Παλαμάς, εθνικός ποιητής: “Μάταια προσπαθείς κυβερνήτη, με άρματα και φουσάτα, να στεριώσεις της πολιτείας το σαλεμένο σπίτι, το νου μας έλα στύλωσε και κτίσε και αλφαβητάρι πρώτ’ απ' όλα κράτα”.
Παιδεία – Δημοκρατία: αμφίδρομη σχέση.
Ιδανικά: Ειρήνη – Ελευθερία – Αγάπη.
Αξίες: Ευθύνη, δικαιοσύνη, αλήθεια, αλληλεγγύη, σεβασμός.
Αρχές: ισότητα, αξιοκρατία, διαφάνεια, εντιμότητα, μέτρο.
Αυτά έπρεπε να διδάσκονται στο σχολείο και στην οικογένεια.
Αρετή, ο βασικός πυρήνας Παιδείας – Δημοκρατίας, σημαίνει: τη μέγιστη προσαρμοστικότητα στις περιστάσεις των καιρών ώστε με πράξεις που αρμόζουν, να δίνεται λύση στα προβλήματα των πολιτών. Ό,τι εμπεριέχει αρετή είναι καλό, όμορφο, γλυκό, ό,τι δεν έχει είναι κακό, άσχημο, πικρό.
Ήθος: η καλλιέργεια και η διαμόρφωση του χαρακτήρα και του νου του ανθρώπου, του ατόμου ώστε να συμπεριφέρεται με αξιοπρέπεια, σύνεση και σωφροσύνη.
Γονείς και δάσκαλοι έχουμε μπεί σε ένα φαύλο κύκλο του να κυνηγάμε το βαθμό για την είσοδο στην καλή σχολή. Ποιά είναι η καλή σχολή; Έχουμε φτιάξει ένα σύστημα βαθμοθηρικό μέχρι πολεμικής σύγκρουσης, ένα σχολείο άγχους, πίεσης, που σκοτώνει τα μυαλά των παιδιών!
Το σχολείο έπρεπε να ανοίγει δρόμους γνώσης, να απαντά στο γιατί και το πώς, να αναδεικνύει το ταλέντο, τις κλίσεις, τα χαρίσματα του μαθητή – παιδιού, η καλή σχολή για ένα παιδί που έχει κλίση στη ζωγραφική,... στη μηχανική των αυτοκινήτων, η καλή σχολή είναι η σχολή ζωγραφικής, η σχολή μηχανικών αυτοκινήτων,…Θέλουμε τον καλό γιατρό, τον καλό υδραυλικό, τον καλό γεωργό, τον καλό ηλεκτρολόγο, τον καλό μηχανικό….
Επάγγελμα–επαγγέλλομαι, σημαίνει: εκτελώ τίμια και ευσυνείδητα το έργο μου προς όφελος της κοινωνίας, δεν είναι στόχος το κέρδος, στόχος είναι η ευημερία του συνόλου, της κοινωνίας, και μέσα από την ευημερία του συνόλου, η ευημερία του ατόμου.
Ο δάσκαλος πρέπει να  έχει γνώση, χιούμορ, ανοικτό μυαλό, ανθρωπιά, μεράκι, έρωτα, για τη δουλειά όπως και ο καθένας από εμάς. Μην εφαρμόζοντας στην πράξη τις αρχές και τις αξίες της Παιδείας, της Δημοκρατίας, φτάσαμε να γίνει τρόπος συμπεριφοράς η αυθαιρεσία στα πάντα, η κατάχρηση ελευθερίας. Το παράλογο, το παράνομο, το ανήθικο έγινε τρόπος που κτίζουμε, που παρκάρουμε, που οδηγούμε, που δουλεύουμε, που διαδηλώνουμε, που φοροδιαφεύγουμε, χωρίς συνέπειες, χωρίς επιπτώσεις. Καταργήθηκε κάθε αξιοκρατία, κάθε κρίση και έλεγχος ποιότητας για τον καθένα μας, είτε στο δημόσιο τομέα είτε στον ιδιωτικό, π.χ. οι κτηνοτρόφοι, οι γεωργοί, οι υδραυλικοί, οι ηλεκτρολόγοι,… έπρεπε όλοι να έχουν διαπίστευση, σήμερα δεν συμβαίνει κάτι  τέτοιο.
 Για παρανομίες, σκάνδαλα, λαθροχειρίες, δόλιες κακοτεχνίες έργων, δεν υπάρχει τιμωρία, όλα επιτρέπονται, στο σχολείο χάθηκε η παιδαγωγική αυστηρότητα. Έτσι φτάσαμε στις "αγέλες" παιδιών που χωρίς ηθική και αξιακό υπόβαθρο ασπάζονται τη βία, η βία γίνεται ηδονή, η καταστροφή αυτοσκοπός. Βία τυφλή, καταστροφική εγκληματική, ξέρετε το χάος και ο χάρος διαφέρουν σε ένα γράμμα!  Στο χέρι μας είναι να μην εγκατασταθούν στη χώρα.
Δεν έχουμε αντιληφθεί τι σημαίνει κοινωνία: το μαζί, η ενότητα, η συνεργασία, για το καλό όλων. Κοινωνώ ρήμα αρχαίο, ξέρετε ποιό το νόημα; να αντιληφθούμε ότι είμαστε όλοι ένα, να κενωθούμε από την ιδιοτέλεια, να απεγκλωβιστούμε από τον παράφορο έρωτα των υλικών αγαθών, να έλθουμε στη θέση του άλλου, να νιώσουμε την αγωνία που έχει για κάτι, να σκύψουμε στον πόνο: (Πότε σε είδαμε να πεινάς, να διψάς, να είσαι γυμνός, άρρωστος... και δε σε φροντίσαμε, ρωτάνε το Χριστό…εφόσον  το κάνατε σε κάθε ένα από τους αδελφούς μου τους «ελαχίστους», δηλαδή σ' αυτούς που δεν έχουν θέσεις και αξιώματα, είναι σαν να το κάνετε σε μένα).
Αλλοτριωθήκαμε, πουλήσαμε την ψυχή μας, αναδεικνύοντας σαν υπέρτατη αξία το χρήμα! «χρήμα μέτρον πάντων ανθρώπων» παραφράζοντας τη ρήση του Πρωταγόρα που είναι «άνθρωπος μέτρον πάντων χρημάτων». Είμαστε άπληστοι, ματαιόδοξοι, αδιάφοροι, προσπαθώντας να εξυπηρετήσουμε το τομάρι μας, το εγώ μας, στην κάθε μας κίνηση, στην κάθε μας δράση, ακόμα και στην ιερή στιγμή της Θείας Κοινωνίας που σημαίνει απλά Αγάπης Κοινωνία, ενδιαφερόμαστε μόνο για τον εαυτό μας, να πάρουμε την καλή θέση στον παράδεισο. Δεν θα υπάρχει σωτηρία ούτε εδώ ούτε στην άλλη ζωή, εάν δεν αλλάξουμε σκέψεις, συμπεριφορές, νοοτροπίες εάν δεν δουλέψουμε πάνω στις αρχές, στις αξίες της Παιδείας, της Δημοκρατίας που είναι οι ίδιες και στην Ορθόδοξη Παράδοση.
Η ευτυχία, η πνευματική ανόρθωση, η κοινωνική πρόοδος, η πραγμάτωση του ανθρώπου μέσα στην πολιτεία βασίζονται στις ανθρώπινες σχέσεις, οι οποίες έχουν σαν πυρήνα την Αγάπη. Το Σχολείο, η εκπαίδευση, οι εκπαιδευτικοί έχουν χρέος να διδάξουν αξίες, να οδηγήσουν τα παιδιά σε φωτεινά μονοπάτια, να ανοίξουν δρόμους γνώσης, να μεταλαμπαδεύσουν Ήθος και Αρετή. Ο Δάσκαλος ξυπνά συνειδήσεις! Ο Δάσκαλος είναι φώς.


       Νάξος  15-2-2012
                                                                 Ομιλία στο Γενικό Λύκειο Νάξου
                                                                    Θανάσης Γρυλλάκης 
                                                                    Πολιτικός Μηχανικός