ΙΔΕΑ
ΤΟΥ ΑΓΑΘΟΥ
«Τούτο τοίνυν τό τήν αλήθειαν παρέχον τοίς
γιγνωσκομένοις και τώ γιγνώσκοντι την δύναμιν αποδιδόν την του αγαθού ιδέαν
φάθι είναι' αιτίαν δ’ επιστήμης ούσαν και αληθείας, ως γιγνωσκομένης με διανόου,
ούτω δε καλών αμφοτέρων όντων, γνώσεως τε αληθείας, άλλο και κάλλιον έτι τούτων
ηγούμενος αυτό ορθώς ηγήση»,……………
Αυτό λοιπόν
που χορηγεί στα νοητά πράγματα την αλήθεια και στο νού την δύναμη να τα
γνωρίζει, αυτό να λές ότι είναι η ιδέα του αγαθού' κι αυτό να έχεις στο νού σου
πώς είναι η αιτία της επιστήμης και της αλήθειας, όταν γίνεται αντικείμενο
γνώσης και ενώ είναι τόσο ωραία και τα δύο τους δηλαδή η γνώση και η αλήθεια,
αυτό είναι διαφορετικό και ακόμα πιο πολύ ωραιότερο τους……….
«εν τώ γνωστώ τελευταία η του αγαθού ιδέα
και μόγις οράσθαι, οφθείσαι δε συλλογιστέα είναι ως άρα πάσι πάντων αύτη ορθών
τε και καλών αιτία έν τε ορατώ φώς και τον τούτου κύριον τεκούσα, έν τε νοητώ
αυτή κυρία αλήθειαν και νούν παρασχομένη, και ότι δεί ταύτην ιδείν τον μέλλοντα
εμφρόνως πράξειν ή ιδία ή δημοσία»…
Μέσα στο
νοητό κόσμο τελευταία που παρουσιάζεται είναι η ιδέα του αγαθού μόλις και μετά
βίας τη βλέπει κανείς, όταν όμως μια φορά την δεί συμπεραίνει ότι αυτή είναι η
αιτία του κάθε καλού και ορθού και αυτή είναι που γέννησε μέσα στον ορατό κόσμο
το φώς και τον κύριο του φωτός και μέσα στο νοητό αυτή είναι η κυρία που
χαρίζει την αλήθεια και το νού, και ότι πρέπει σ΄αυτή να αποβλέπει όποιος έχει
σκοπό να πράξει ( να ενεργήσει) με φρόνηση και στον ιδιωτικό και στο δημόσιο βίο……
..«Τον ήλιον τοις ορωμένοις ου μόνον οίμαι την
του οράσθαι δύναμην παρέχειν φήσεις, αλλά την γένεσιν και αύξην και τροφήν, ου
γένεσιν αυτόν όντα.- Πώς γάρ;- Και τοις γιγνωσκομένοις τοίνυν μη μόνον το
γιγνώσκεσθαι φάναι υπό του αγαθού παρείναι, αλλά και το είναι τε και την ουσίας
υπ’ εκείνου αυτοίς προσείναι, ούκ ουσίας όντος του αγαθού, αλλ’ έτι επέκεινα
της ουσίας πρεσβεία και δυνάμει υπερέχοντος»….
Ο ήλιος
πιστεύω να παραδέχεσαι πώς όχι μόνο δίνει στα ορατά αντικείμενα τη δύναμη να
βλέπονται, αλλά και τη γέννηση και την αύξηση και την τροφή, χωρίς να είναι
αυτός η γέννηση. -Βέβαια- Κατά τον ίδιο τρόπο λοιπόν πρέπει να λέμε ότι και τα
αντικείμενα τα νοητά στο αγαθό χρωστούν όχι μόνο το ότι γνωρίζονται, αλλά πώς
από εκείνο έχουν και το είναι και την ουσία τους, χωρίς να είναι ουσία το
αγαθό, αλλά πολύ παραπέρα και ψηλότερα από την ουσία κατά τα πρωτεία και τη
δύναμη…….........