Σάββατο 27 Φεβρουαρίου 2021

Έννοια της Παιδείας

 


                                                     Παιδεία

   Η λύση στη βία είναι παιδεία, η λύση στα πάθη είναι η παιδεία, η λύση στα ένστικτα είναι η παιδεία, η λύση στον εξευτελισμό είναι η παιδεία, η λύση στην αλαζονεία είναι η παιδεία, η λύση στην απληστία είναι η παιδεία, η λύση στον φασισμό είναι η παιδεία, η λύση στον κατήφορο είναι η παιδεία………………………………………………….     Παιδεία είναι το σύστημα αξιών-αρχών-ιδανικών, αξίες είναι, ο σεβασμός, η ευθύνη, η δικαιοσύνη, η εντιμότητα, το μέτρο, η δικαιοσύνη, η αλήθεια, η συνεργασία, η αλληλεγγύη...αρχές είναι, η ισότητα, η διαφάνεια, η αξιοκρατία,.......ιδανικά είναι, η ελευθερία, η ειρήνη, η αγάπη ......... Οι αξίες, οι αρχές, τα ιδανικά, είναι συμπαντικές έννοιες, διέπονται από τον ορθό λόγο, τις ανέδειξε ο Ελληνικός Πολιτισμός μέσα από τη διδασκαλία, τη ζωή, του Αριστοτέλη, του Σωκράτη, του Πλάτωνα, .......τις επανέφερε ο Χριστός με τη διδασκαλία του, με τον τρόπο ζωής του. Να γνωρίζουμε τούτο, ότι μεταδίδονται και μεταγγίζονται στα παιδιά 1ον) από τους γονείς, 2ον) από το σχολειό, 3ον) από την Πολιτεία, 4ον) από την Βουλή, 5ον) από την Εκκλησία, 6ον) από τους Συλλόγους, 7ον) από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.                                                 Χωρίς παιδεία, ο σχεδιασμός δεν έχει πυρήνα τον άνθρωπο, στόχο το συλλογικό συμφέρον, σκοπό την πνευματική εξέλιξη, χωρίς παιδεία δεν υπάρχει ανθρωπιά, δεν υφίσταται κοινωνία, δημοκρατία. Με την στείρα εκπαίδευση δημιουργούμε στελέχη, με την παιδεία δημιουργούμε ανθρώπους. Αν μεγαλώνουμε παιδιά χωρίς παιδεία, οι συνέπειες είναι τραγικές, καταστροφικές, ολέθριες. Μπορούμε αυτό να το αλλάξουμε, αρκεί να το θελήσουμε, ας αναλάβουμε όλοι ευθύνη.






Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 2021

Διοίκηση πόλεων ( Πλάτων-Πολιτεία)

 


                           Διοίκηση των πόλεων


Ἐὰν μή, ἦν δ’ ἐγώ, ἢ οἱ φιλόσοφοι βασιλεύσωσιν ἐν
[473d] ταῖς πόλεσιν ἢ οἱ βασιλῆς τε νῦν λεγόμενοι καὶ δυνάσται
φιλοσοφήσωσι γνησίως τε καὶ ἱκανῶς, καὶ τοῦτο εἰς ταὐτὸν
συμπέσῃ, δύναμίς τε πολιτικὴ καὶ φιλοσοφία, τῶν δὲ
νῦν πορευομένων χωρὶς ἐφ’ ἑκάτερον αἱ πολλαὶ φύσεις ἐξ
ἀνάγκης ἀποκλεισθῶσιν, οὐκ ἔστι κακῶν παῦλα, ὦ φίλε
Γλαύκων, ταῖς πόλεσι, δοκῶ δ’ οὐδὲ τῷ ἀνθρωπίνῳ γένει,

[473e] οὐδὲ αὕτη ἡ πολιτεία μή ποτε πρότερον φυῇ τε εἰς τὸ
δυνατὸν καὶ φῶς ἡλίου ἴδῃ, ἣν νῦν λόγῳ διεληλύθαμεν.
ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν ὃ ἐμοὶ πάλαι ὄκνον ἐντίθησι λέγειν,
ὁρῶντι ὡς πολὺ παρὰ δόξαν ῥηθήσεται· χαλεπὸν γὰρ ἰδεῖν
ὅτι οὐκ ἂν ἄλλη τις εὐδαιμονήσειεν οὔτε ἰδίᾳ οὔτε δημοσίᾳ.

«Αν δεν συμβεί, είπα εγώ, ή να κυβερνήσουν στις πολιτείες οι φιλόσοφοι ή να ασχοληθούν με τη φιλοσοφία, χωρίς υστεροβουλία και άξια, αυτοί τους οποίους τώρα ονομάζουν βασιλιάδες και άρχοντες, έτσι ώστε η πολιτική δύναμη και η φιλοσοφία να συναντηθούν στο αυτό πρόσωπο, κι αν αυτός ο συρφετός όσων σήμερα πορεύονται χωριστά από ‘δω και από ‘κει δεν εμποδιστεί δια της βίας να το κάνει αυτό, δεν θα 'χουν τελειωμό, φίλε Γλαύκων, οι συμφορές για τις πολιτείες, νομίζω ούτε και για το ανθρώπινο γένος, κι ούτε τούτο το πολίτευμα, που τώρα μόλις το περιγράψαμε θεωρητικά, πρόκειται ποτέ να υπάρξει στην πραγματικότητα, προτού να γίνουν αυτά και να βγει στο φως του ήλιου. Αυτό είναι που ώρα τώρα διστάζω να το πω, καθώς βλέπω πόσο παράδοξο θα ακουστεί- δύσκολο, βλέπεις, να καταλάβει κανείς πως δεν είναι δυνατόν να υπάρξει άλλος τρόπος να ευτυχήσουν ούτε τα άτομα ούτε το σύνολο».

    «Νομίζω λοιπόν ότι είναι απαραίτητο, αν πρόκειται να ξεφύγουμε από αυτούς που λες,(δηλ. αυτούς που θα αντιδράσουν και θα διαφωνήσουν) να τους εξηγήσουμε ξεκάθαρα πώς εννοούμε τους φιλοσόφους, όταν τολμάμε να υποστηρίζουμε ότι πρέπει να πάρουν στα χέρια τους την εξουσία. Γιατί μόνο αν ξεκαθαρίσει αυτό, θα μπορέσει κανείς να αμυνθεί δείχνοντας ότι σε ορισμένους ανθρώπους ταιριάζει από τη φύση τους να καταπιάνονται με τη φιλοσοφία και να έχουν ηγετική θέση στην πόλη, ενώ οι άλλοι δεν πρέπει καν να τα αγγίζουν αυτά αλλά μόνο να ακολουθούν τον ηγέτη».

Εάν θέλουμε λοιπόν οι πόλεις, τα κράτη, να διοικούνται από ανθρώπους αξιόλογους, σοβαρούς, ενάρετους, οραματιστές, που θα στοχεύουν στο όμορφο, στην τάξη, στην αρμονία, στο συλλογικό συμφέρον, πρέπει να επιλέγουμε στην εξουσία αυτούς που είναι πραγματικά φιλόσοφοι.

 




 

Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2020

Περί Υγείας 1

 


                                                    Λόγος για την Υγεία.


  Υγεία η πολυπόθητη, υγεία το ζητούμενον,  για να έχει ο άνθρωπος υγεία η προϋπόθεση είναι να ζεί σύμφωνα με τη φύση του, « τη φύσιν ζήν», αυτό απαιτεί ηρεμία και γαλήνη ψυχής. Ο δρόμος  δε για την ψυχική ισορροπία είναι η αρετή «κατ’ αρετήν ζήν», να ζεί δηλαδή σύμφωνα με την αρετή. Αρετή είναι η βούληση, η ροπή προς το καλό, η επιλογή της μεσότητας μεταξύ των δύο άκρων, το μέτρο όπως λέει ο Αριστοτέλης.

  Οι άνθρωποι όμως, δέσμιοι και υπόδουλοι λόγω των επιλογών τους δηλαδή, την προσήλωση στο χρήμα, την απόκτηση υλικών αγαθών  χωρίς όριο και τέλος, την αύξηση των μετώπων και την δημιουργία πλαστών αναγκών,  χάνουν τις αξίες όπως η ευθύνη, η αλήθεια, ο σεβασμός, η ολιγάρκεια …και έτσι δεν μπορούν να ζήσουν κατ’ αρετήν.

  Οι ανάγκες σε περιττά πράγματα αυξάνουν συνεχώς, αυξάνοντας έτσι τις συγκρούσεις μεταξύ τους,  λόγω παράλογων διεκδικήσεων,  απληστίας, αλαζονείας, αυξάνοντας την αγωνία, το φόβο, για να μη χαθούν αυτά που αποκτούνται. Για να ανταποκριθούν στις δήθεν ανάγκες δανείζονται υποθηκεύοντας περιουσιακά στοιχεία και τελικά την ίδια την ελευθερία τους.

   Όλα αυτά δημιουργούν θυμούς, στενοχώριες, άγχη, φοβίες και στην ψυχή ταραχή και ανισορροπία, το αποτέλεσμα είναι η εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος, οι κάθε είδους βλάβες στα όργανα του οργανισμού με τελικό επακόλουθο τις ασθένειες. Να αλλάξουμε τρόπους σκέψης και συμπεριφορών, να μειώσουμε τις πλαστές ανάγκες, να βάλουμε προτεραιότητα τις ανθρώπινες σχέσεις, τις αξίες, την ζωή κατ’ αρετήν και όχι το χρήμα και τα υλικά αγαθά.




Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2019

Προσέγγιση αλήθειας από Ψυχή



Πότε η ψυχή προσεγγίζει την αλήθεια

Πότε ούν, ή δ’ ός, η ψυχή της αληθείας άπτεται; Όταν μεν γαρ μετά του σώματος επιχειρή τι σκοπείν, δήλον ότι τότε εξαπατάται υπ’ αυτού…. Πλάτων Φαίδων 65.b 10

   Πότε λοιπόν είπε αυτός  (Σωκράτης) αγγίζει η ψυχή την αλήθεια ;
   Γιατί όταν επιχειρεί με τη μεσολάβηση του σώματος να εξετάσει κάτι, τότε είναι φανερό ότι το σώμα την εξαπατά.
   Αλήθεια λές.
   Άρα λοιπόν δεν βρίσκεται μέσα στον λογισμό, αν είναι κάπου που φαίνεται ολοφάνερα μπροστά της κάποιο από αυτά που είναι;
   Ναι.
   Και αναμφίβολα καλύτερα διαλογίζεται τότε, όταν κανένα απ’ αυτά δεν την παρενοχλεί, ούτε ακοή, ούτε όραση, ούτε πόνος, ούτε ηδονή, αλλά αντίθετα μένει τελείως μόνη με τον εαυτό της, χωρίς να λογαριάζει το σώμα και όσο μπορεί, χωρίς να επικοινωνεί και να έρχεται σε επαφή με αυτό, επιθυμεί αυτό που είναι.
   Έτσι είναι πράγματι.
   Και στην περίπτωση τούτη λοιπόν, η ψυχή του φιλοσόφου δεν περιφρονεί τελείως το σώμα, δεν το αποφεύγει άραγε, και δεν αναζητά να μείνει μόνη με τον εαυτό της;
   Έτσι φαίνεται.
   Και γι αυτά εδώ, Σιμμία, τι έχεις να πείς; Λέμε ότι υπάρχει κάτι δίκαιο καθ’ αυτό ή όχι;
   Το λέμε βέβαια, μα τον Δία.
    Και κάτι ωραίο και καλό;
    Πώς όχι;
    Είδες ωστόσο μέχρι τώρα κάποιο από τα πράγματα αυτού του είδους με τα μάτια σου;
    Όχι βέβαια απάντησε εκείνος.
    Αλλά πιθανόν τα άγγιξες με κάποια άλλη από τις αισθήσεις, που λειτουργούν μέσω του σώματος; Και αναφέρομαι σε όλα, στο μέγεθος, στην υγεία, στη δύναμη και στα άλλα, με μια λέξη μπήκες στην ουσία όλων, που σημαίνει τι ακριβώς είναι στην πραγματικότητα καθένα από αυτά; Άρα λοιπόν η πιο καθαρή αλήθεια γι αυτά φαίνεται μέσω του σώματος ή έχουν τα πράγματα ως εξής: Όποιος από εμάς ετοιμαστεί περισσότερο και με μεγαλύτερη ακρίβεια να σκεφτεί αυτό καθ’ αυτό κάθε πράγμα που ερευνά και εξετάζει, αυτός δεν είναι που θα μπορούσε να φτάσει πιο κοντά  στο να γνωρίσει καθένα από αυτά;
   Ασφαλώς.
    Και αυτό δεν θα το έκανε λοιπόν σε όλη του την καθαρότητα αυτός που, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ήθελε να κατευθυνθεί σε  καθένα από αυτά μόνo με το νού, χωρίς να παρεμβάλλει στη διανοητική διαδικασία την όραση και χωρίς να σέρνει πίσω του καμία άλλη αίσθηση για να συνοδεύει το λογισμό αλλά, χρησιμοποιώντας τον καθαρό νου αυτό καθ’ αυτό, θα άρχιζε να κυνηγάει καθένα από τα όντα, αυτό καθ’ αυτό χωρίς προσμίξεις,
απαλλαγμένος όσο γίνεται από τα μάτια, από τα αυτιά, με λίγα λόγια από το σώμα ολόκληρο, επειδή το σώμα, όταν παίρνει μέρος, ταράζει και δεν αφήνει την ψυχή να αποκτήσει την αλήθεια και τη φρόνηση; Αυτός δεν είναι λοιπόν Σιμμία, αν υπάρχει κάποιος στον κόσμο που θα κατορθώσει να βρεί αυτό που είναι πραγματικά;  …………………………………………………………..............
   Για να προσεγγίσουμε λοιπόν την αλήθεια πρέπει να δουλέψουμε με την ψυχή να την αφήσουμε όμως μόνη χωρίς να παίρνει μέρος το «σώμα», γιατί όταν παίρνει μέρος το σώμα ο νους ασχολείται με τις επιθυμίες, τις ανάγκες σε υλικό επίπεδο, τα αξιώματα, τις θέσεις, τη δόξα, αυτά όλα ταράζουν την ψυχή και δεν την αφήνουν να προσεγγίσει την αλήθεια των πραγμάτων να βρεί αυτό που είναι, αυτό που υπάρχει πραγματικά.








Σάββατο 13 Ιουλίου 2019

Άγιος Νικόδημος ο Νάξιος





ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
200 χρόνια από τον θάνατό του


«Ἡ Ἐκκλησία και οἱ πνευματικοί Πατέρες οἰκονομοῦν τα πράγματα με γνώμονα τον σεβασμό τοῦ αὐτεξουσίου τη σωτηρία τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου, αλλά και το εὐαγγελικό πνεὓμα» Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. «Οὔτε δίκαιον εἶναι οὔτε συμφέρον κρίνεται ο φωτοειδής βίος τῶν αγαθῶν ἀνδρῶν νἀ κρύπτεται καί νά μένη δια παντός κεκρυμμένος ὐπό κάτω εἰς τό μόδιον τἠς σιωπής» αναφέρει ο ιερομόναχος Ευθύμιος, βιογράφος του Άγιου Νικόδημου.
Ο Άγιος γεννήθηκε στη Νάξο το έτος 1749 και βαπτίσθηκε με το όνομα Νικόλαος. Οι γονείς του ήταν ο Αντώνιος και η Αναστασία Καλιβούρτση.
Στη Νάξο έμαθε τα πρώτα του γράμματα κοντά σ’ ένα ιερέα της γειτονιάς του, μετά γράφεται στο σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης όπου είχε δάσκαλο τον Παπά Χρύσανθο, αδελφό του Άγιου Κοσμά του Αιτωλού.
Όταν έφτασε σε ηλικία 16 χρόνων, πηγαίνει με τον πατέρα του στη Σμύρνη και γράφεται στην Ευαγγελική Σχολή· έχοντας δάσκαλο τον φωτισμένο Ιερόθεο Δενδρινό. Ανήσυχο πνεύμα ο Νικόλαος προοδεύει στα γράμματα αν και μικρός στην ηλικία «δεν επρόφθενε η γλώσσα να πει όσα ο νους εκατέβαζεν». Όλοι οι συμμαθητές του ζητούσαν βοήθεια από τον Νικόλαο «Νικόλαε γράψε μου ετούτο» ο οποίος μετά χαράς έγραφε ο άλλος «εξήγησον μοι τούτο» και με προθυμία το εξηγούσε. Ήταν ακούραστος, μελετηρός, εργατικός, υπάκουος.
Το έτος 1770 με το κάψιμο της Τουρκικής αρμάδας στο «Τζεσιμέ» από Ρωσικά πλοία λόγω των διωγμών που υφίσταντο οι Χριστιανοί στη Σμύρνη ο Νικόλαος έφυγε και γύρισε στη Νάξο, όπου προσλαμβάνεται σαν γραμματέας του Μητροπολίτη Άνθιμου Βαρδή.
Αυτήν τη περίοδο είχε την «τύχη» να γνωρίσει τους Αγιορείτες μοναχούς Γρηγόριο, Νήφωνα και Γερο – Αρσένιο.
Μοναχούς με σεμνότητα και αρετή. Είχαν εκδιωχθεί από το Άγιον Όρος γιατί άνηκαν στο καλούμενο κίνημα των Κολλυβάδων. Για τους Κολλυβάδες, το υπόδουλο Γένος έχει υποχρέωση να ανελιχθεί πνευματικά για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο του εξισλαμισμού και την πρόκληση του Ευρωπαϊκού διαφωτισμού.
Ο Νικόδημος διδάσκεται απ’ αυτούς την νοερά προσευχή, την προσευχή της καρδιάς. Στη συνέχεια μεταβαίνει στην Ύδρα για να γνωρίσει τον Μητροπολίτη Μακάριο και τον ησυχαστή Συλβέστρο του Καισαρέα. Κοντά τους γνώρισε τις αρετές του μοναχικού βίου.
Το έτος 1775 σε ηλικία 26 ετών έτοιμος πλέον αναχωρεί για το Άγιον Όρος και πηγαίνει στη Μονή Αγίου Διονυσίου. Εκεί βλέποντας την προκοπή του, την εξυπνάδα του, την ταπεινότητά του, την θέλησή του, τον παρακινούν να γίνει μοναχός. Έτσι στη Μονή Αγίου Διονυσίου γίνεται μοναχός με το όνομα Νικόδημος. Ο μοναχισμός και η Εκκλησία κερδίζει ένα εξαίρετο και λαμπρό τέκνο.
Μετά το 1777 ασχολείται με τη συγγραφή βιβλίων ύστερα από παρότρυνση του Μητροπολίτη Κορίνθου Μακάριου, γράφει την «Φιλοκαλία» και διορθώνει τον «Ευεργετινόν» και το «Περί συνεχούς μεταλήψεως». Την εποχή εκείνη ακούγεται ότι στη Ρουμανία υπάρχει ο δάσκαλος Παΐσος ο Ρώσος που διδάσκει τη νοερά προσευχή, ξεκινάει ταξίδι για να τον συναντήσει. Όμως μετά τον απόπλου συνάντησαν μεγάλη τρικυμία και ύστερα από ημέρες ταλαιπωρίας στην φουρτουνιασμένη θάλασσα έφτασαν στη Θάσο. Εκεί ο Νικόδημος άλλαξε σχέδια (θέλημα Θεού) και γύρισε πίσω στο Άγιο Όρος όπου εγκαταστάθηκε σε απομονωμένο κελί του «Αγίου Αθανασίου» αγωνιζόμενος στην πνευματική άσκηση και στην αδιάλειπτη προσευχή.
Ύστερα από λίγο καιρό έρχεται από τη Νάξο και εγκαθίσταται σε σκήτη της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος ο μοναχός Αρσένιος ο Πελοποννήσιος. Ο Νικόδημος όταν έμαθε τον ερχομό του ζήτησε και έγινε υποτακτικός του.
Ο Όσιος Νικόδημος αφοσιώνεται στους πνευματικούς αγώνες, στη νηστεία και στη συγγραφή βιβλίων. Αναδεικνύεται το χέρι του «κάλαμος συγγραφέως ὀξυγράφου» πλήθος τα συγγράμματα, οι ύμνοι, οι ακολουθίες.
Το 1782 μεταβαίνει με τον Αρσένιο στη Σκύροπούλα. Η διαβίωση στο νησάκι ήταν πολύ δύσκολη καθ’ όσον είναι άγονο και έρημο. Αλλά είναι γεμάτος χαρά και ευτυχία επειδή ασκείτο συνεχώς στη νοερά προσευχή. Εδώ έγραψε πολυσέλιδο βιβλίο με τίτλο «Συμβουλευτικό».
Το 1783 γυρίζει στο Άγιο Όρος, παίρνει το Αγγελικό σχήμα και εγκαθίσταται σε καλύβα στην σκήτη του Παντοκράτορος.
Η διδασκαλία του προέρχεται από την ασκητική ζωή του, την αμεσότητα προσέγγισης του Θείου, τη νοερά προσευχή, τη βαθύτατη θεολογική γνώση. Εργάζεται συνεχώς για την επιστροφή στη γνήσια ορθόδοξη παράδοση. Με το παράδειγμα της ζωής του, την ταπεινότητά του, την αυτογνωσία συνέβαλε τα μέγιστα στην πνευματική ανέλιξη του ανθρώπου και στην προβολή της ορθόδοξης πνευματικότητας.
Υπήρξε ένας από τους ηγέτες του αναγεννητικού Φιλοκαλικού κινήματος που ειρωνικά οι εχθροί του αποκάλεσαν «Κολλυβάδικο». Οι εκπρόσωποι του μεταξύ αυτών και ο Άγιος Νικόδημος μάχονται ενάντια στις προλήψεις, τις δεισιδαιμονίες, της αμάθειας του αθεϊσμού.
Το 1784 μετά από προτροπή και πάλι του Μητροπολίτη Κορίνθου Μακάριου διορθώνει και εκδίδει τα συγγράμματα του Άγιου Συμεών. Συγγράφει το «Εξομολογητάριον», το «Θεοτοκάριον», τον «Αόρατον Πόλεμον», το «Μαρτυρολόγιον», τα «Πνευματικά γυμνάσματα». Ακολούθησε το «Πηδάλιον» με το οποίο κατατάσσει και ερμηνεύει τους Ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας.
Την περίοδο που διέμεινε στο κελί των Σκουρταίων και αργότερα στο κοινόβιο του οσίου γέροντος Σιλβέστρου του Καισαρέα γράφει τη «Χρηστοηθείαν» και διορθώνει τα εγκώμια του Επιτάφιου.
Η ασκητική του ζωή εκπλήσσει τους πάντες. Ο Ευθύμιος λέγει «Η τροφή του ήταν ρύζι νερόβραστο και τον περισσότερο καιρό το προσφάι του ήταν ελιές και κουκιά μουσκεμένα, εάν δε, εύρισκε ποτέ ψάρια τα έδινε στους γείτονες και τα έτρωγαν μαζί. Ο χαρακτήρας του απλός, ανεξίκακος, πράος. «Εγώ είμαι το τίποτε» έλεγε διώχνοντας μακριά τον εγωισμό. Συγχωρεί τους ανθρώπους που τον συκοφαντούν στηρίζει και συμβουλεύει και παρηγορεί αυτούς που έχουν ανάγκη, που πονούν.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του γράφει τον «Συναξαριστή», το «Εορτοδρόμιο», τη «Νέα Κλίμαξ», την «Ομολογία της εαυτού πίστεως».
Κατά το έτος 1806 η υγεία του επιδεινώνεται λόγω της έντονης σωματικής εξάντλησης, των κακοπαθειών, της κακής διατροφής. Ζώντας ακόμη τρία έτη με προσευχή και νηστεία παρέδωσε το πνεύμα του στο Θεό την 14η Ιουλίου 1809. Όλος ο βίος του υπήρξε ένας αδιάκοπος συγγραφικός αγώνας θυσίας και προσφοράς προς το υπόδουλο γένος των Ελλήνων.
«Η καρδιά είναι ο θάλαμος του νοῦ δηλαδή της ψυχῆς ο μυστικός και ἀπόκρυφος και διατρέχει τον κίνδυνο της βλάβης» Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης.

                                                                          Νάξος Ιούλιος 2009
                                                                          Γρυλλάκης Θανάσης



 


Δευτέρα 17 Ιουνίου 2019

Άγιον Πνεύμα-Πύρ



                                                Άγιον Πνεύμα-Πύρ



   Aς θυμηθούμε λόγια από τον Ηράκλειτο που σώζονται στον Ιππόλυτο του Ευριπίδη και από την Χριστιανική Υμνογραφία περί Πυρός....γιατί υπάρχει συνέχεια, σύνδεση Αρχαίου Λόγου- Χριστιανικού Λόγου υπάρχει αλληλουχία και ενότητα των πάντων
Ηράκλειτος-DK B64…πυρὸς γίνεσθαι λέγων οὕτως· τὰ δὲ πὰντα οἰακίζει κεραυνός, τουτέστι κατευθύνει, κεραυνὸν [τὸ πῦρ λέγων τὸ αἰώνιον. λέγει δὲ καὶ φρόνιμον τοῦτο εἶναι] τὸ πῦρ καὶ τῆς διοικήσεως τῶν DK B65 ὄλων αἴτιον· καλεῖ δὲ αὐτὸ χρησμοσύνην καὶ κόρον χρησμοσύνη δὲ ἐστιν ἡ διακόσμησις κατ΄ αὐτὸν, ἡ δὲ ἐκπύρωσις DK B66 κόρος. πάντα γάρ, φησί, τὸ πῦρ ἐπελθὸν κρινεῖ καὶ καταλήψεται. (8).  
(Η γένεση του πυρός, όπως εξηγεί, ακολουθεί αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με τον οποίο τα πάντα καθοδηγεί, δηλαδή κατευθύνει ο κεραυνός – εννοεί το αείζωον πύρ, το οποίο διαθέτει φρόνηση, το πύρ, που αποτελεί το αίτιο διοίκησης των πάντων· το αποκαλεί μάλιστα ανάγκη και κορεσμό, όπου κατά την άποψή του η ανάγκη είναι η διακόσμηση και ο κορεσμός η εκπύρωση. Τα πάντα υποστηρίζει, κρίνονται και αναλώνονται από το πύρ). ......................
Από τους Αίνους της Πεντηκοστής …..Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, φῶς, καὶ ζωή, καὶ ζῶσα πηγὴ νοερά, Πνεῦμα σοφίας, Πνεῦμα συνέσεως, ἀγαθόν, εὐθές, νοερόν, ἡγεμονεῦον καθαῖρον τὰ πταίσματα, Θεὸς καὶ θεοποιοῦν, πῦρ, ἐκ πυρὸς προϊόν, λαλοῦν, ἐνεργοῦν, διαιροῦν τὰ χαρίσματα· δι' οὗ Προφῆται ἅπαντες, καὶ Θεοῦ Ἀπόστολοι, μετὰ Μαρτύρων ἐστέφθησαν. Ξένον ἄκουσμα, ξένον θέαμα, πῦρ διαιρούμενον εἰς νομὰς χαρισμάτων.
     Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, ἦν μὲν ἀεί, καὶ ἔστι καὶ ἔσται, οὕτε ἀρξάμενον, οὔτε παυσόμενον, ἀλλ' ἀεὶ Πατρὶ καὶ Υἱῷ συντεταγμένον, καὶ συναριθμούμενον; ζωή, καὶ ζωοποιοῦν, φῶς, καὶ φωτὸς χορηγόν; αὐτάγαθον, καὶ πηγὴ ἀγαθότητος· δι' οὗ Πατὴρ γνωρίζεται, καὶ Υἱὸς δοξάζεται, καὶ παρὰ πάντων γινώσκεται, μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις, τῆς ἁγίας Τριάδος.


Πέμπτη 20 Σεπτεμβρίου 2018

Τίμαιος 15 ( Περί δημιουργίας Κόσμου )





                          ΤΙΜΑΙΟΣ ( περί δημιουργίας κόσμου )



  «Βουληθείς γάρ ο θεός αγαθά μεν πάντα, φλαύρον δε μηδέν είναι κατά δύναμιν, ούτω δή πάν όσον ήν ορατόν παραλαβών ούχ ησυχίαν άγον αλλά κινούμενον πλημμελώς και ατάκτως, εις τάξιν αυτό ήγαγεν εκ της αταξίας, ηγησάμενος εκείνο τούτου πάντως άμεινον». (Τίμαιος 30 a)
  Ο Θεός θέλοντας να κάνει όλα τα πράγματα καλά και τίποτα άσχημο κατά το δυνατό, πήρε όλη την ορατή ύλη που ποτέ δεν είχε ησυχία αλλά κινιόταν ακανόνιστα και άτακτα και την έβαλε από την αταξία σε τάξη, θεωρώντας ότι αυτό σε κάθε περίπτωση είναι καλύτερο. 
…………………………………………………………………………..
  «Τίνι των ζώων αυτόν εις ομοιότητα ο συνιστάς συνέστησεν. Των μέν ούν εν μέρους είδει πεφυκότων μηδενί καταξιώσωμεν ατελεί γάρ εοικός ουδέν ποτ’ αν γένοιτο καλόν ου δ’ έστιν τάλλα ζώα καθ’ έν και κατά γένη μόρια, τούτω πάντων ομοιότατον αυτόν είναι τιθώμεν. Τα γάρ δη νοητά ζώα πάντα πάντα εκείνο εν εαυτώ περιλαβόν έχει, καθάπερ όδε ο κόσμος ήμας όσα τε άλλα θρέμματα συνέστηκεν ορατά». ( Τίμαιος 30 c )      
    Ποιόν άλλο ζωντανό κόσμο πήρε ο δημιουργός για πρότυπο όταν θέλησε να φτιάξει όμοιο του τον κόσμο. Δεν πρέπει να πιστέψουμε ότι είναι από τη φύση του μέρος κάποιου άλλου κόσμου, γιατί αν μοιάζει με κάτι που δεν είναι τέλειο, τότε αποκλείεται να είναι και ο ίδιος καλός. Είναι πιο σωστό να δεχτούμε ότι μοιάζει περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο, με εκείνο τον ζωντανό κόσμο του οποίου αποτελούν μέρος του όλα τα άλλα όντα και σαν μονάδες  και σαν σύνολο, επειδή εκείνος περιλαμβάνει και κλείνει μέσα του όλα τα όντα, όπως ακριβώς αυτός ο κόσμος περιλαμβάνει εμάς και όλα τα άλλα ορατά όντα.
    Αφού λοιπόν ο Θεός θέλησε να τον κάνει να μοιάζει με το καλύτερο και τελειότερο απ’ όλα τα δημιουργήματα, έφτιαξε έναν ορατό κόσμο ο οποίος περιλαμβάνει όλα τα όντα, που από τη φύση τους είναι όμοια προς αυτόν…...... 
   Για να είναι λοιπόν ο κόσμος μόνος του όμοιος με το τέλειο πρότυπο, για τούτο ο δημιουργός δεν έφτιαξε ούτε δύο ούτε άπειρους κόσμους, αλλά ένας και μονογενής είναι ο ουρανός τώρα αλλά και πάντα………………......                
    Όταν λοιπόν ο Θεός άρχισε να φτιάχνει το σώμα του Σύμπαντος χρησιμοποίησε φωτιά και χώμα. Δεν είναι όμως δυνατόν να ενωθούν καλά δύο σώματα, χωρίς να μεσολαβήσει και κάποιο τρίτο, γιατί ανάμεσα στα δύο πρώτα πρέπει να υπάρχει κάτι που θα τα συνδέει……………………………...
    Αν λοιπόν το σώμα του Σύμπαντος γινόταν επίπεδο χωρίς βάθος, ένας μόνο μέσος όρος θα ήταν αρκετός για να συνδέσει τον εαυτό του με τα άλλα δύο στοιχεία. Τώρα όμως το σώμα του Σύμπαντος έπρεπε να είναι στερεό και τα στερεά δεν συνδέονται ποτέ με ένα μέσο, αλλά πάντα με δύο. Για τον λόγο αυτό ο Θεός ανάμεσα στην φωτιά και το χώμα, έβαλε το νερό και τον αέρα με την ίδια αναλογία, δηλαδή ο αέρας να αναλογεί με το νερό όσο η φωτιά με τον αέρα και το νερό με το χώμα όσο ο αέρας με το νερό, φτιάχνοντας έναν κόσμο ορατό και απτό. Με αρμονική λοιπόν αναλογία αυτών των τεσσάρων στοιχείων, που είναι τέτοιου είδους, δημιουργήθηκε το σώμα του κόσμου.
   Περιγραφή της δημιουργίας του κόσμου από τον Θεό ο οποίος χρησιμοποιεί  τα τέσσερα βασικά στοιχεία φωτιά, χώμα, νερό και αέρα όπως μας λέει ο Τίμαιος. Αναμειγνύοντας αυτά τα στοιχεία αρμονικά έπλασε τον κόσμο που περιλαμβάνει εμάς και όλα τα όντα.