Συγκρότηση
πόλης με βάση τις ανάγκες της ζωής
Ούτω δή άρα παραλαμβάνων άλλος άλλον, επ’
άλλου, τον δ’ επ’ άλλου χρεία πολλών δεόμενοι, πολλούς εις μίαν οίκησιν
αγείραντες κοινωνούς τε και βοηθούς, ταύτη τη συνοικία εθέμεθα πόλιν όνομα΄ ή
γάρ;
Η πόλη δημιουργείται λέει ο Σωκράτης επειδή ο
καθένας μας έχει πολλές ανάγκες και δεν είναι αυτάρκης. Επομένως αφού
χρειαζόμαστε πολλά, παίρνοντας διαφορετικό άνθρωπο για κάθε ανάγκη
συγκεντρώνουμε πολλούς σε ένα οικισμό. Η πρώτη ανάγκη είναι της τροφή, γιατί
είναι αναγκαία για τη ζωή, δεύτερη είναι της κατοικίας, τρίτη της ένδυσης και ακολουθούν
οι άλλες.
Θα
χρειαστούμε λοιπόν στην πόλη γεωργό, οικοδόμο, ράφτη, παπουτσή, με βάση αυτά τα
επαγγέλματα αυτή η πόλη που θα φτιάξουμε θα είναι η μικρότερη. Για να λειτουργεί
καλύτερα η πόλη ο γεωργός, πρέπει να παράγει τροφή για όλους και να μην
αφιερώνει χρόνο για να φτιάξει το σπίτι ή τα ρούχα του ........ ο καθένας πρέπει να ασκεί μια τέχνη γιατί
είναι φτιαγμένος για διαφορετική δουλειά και κάθε πράγμα γίνεται αφθονότερο και
καλύτερο και πιο ευκολότερο στην κατασκευή, όταν το κάνει κάποιος σύμφωνα με τη
φυσική κλίση που έχει.
Βέβαια θα χρειαστούν και άλλοι για να
φτιάξουν τα εργαλεία του γεωργού, του ράφτη… όπως ο σιδεράς, ο μαραγκός… ο βοσκός για να
υπάρχουν τα βόδια που οργώνουν τα χωράφια… επίσης χρειάζονται άλλα ζώα για μεταφορές εσωτερικά, αλλά και από
άλλη πόλη, γιατί είναι αδύνατο να παράγει η πόλη όλα τα πράγματα που
χρειάζονται οι κάτοικοι και να μην εισάγει προϊόντα, οπότε θα χρειαστούν και
μεταφορείς οι οποίοι θα μεταφέρουν από αλλού όσα είναι απαραίτητα, αλλά και να
μεταφέρουν στην άλλη πόλη πράγματα που παράγει η δικιά μας πόλη και δεν τα
έχουν οι κάτοικοι της άλλης πόλης……..
Η πόλη λοιπόν μεγαλώνοντας θα έχει ανάγκη από
περισσότερους αγρότες, τεχνίτες και άλλους επαγγελματίες και αν το εμπόριο
γίνεται δια θαλάσσης, θα χρειαστούν οι ναύτες και για την ανταλλαγή των
προϊόντων θα δημιουργηθεί σε μας αγορά και νόμισμα για τις συναλλαγές. Στην
οργανωμένη λοιπόν πόλη θα χρειαστούν οι μεταπράτες και πλανόδιοι έμποροι καθ’
όσον δεν θα μπορεί ο γεωργός ή ράφτης να αφήνει την εργασία του και να πηγαίνει
να πουλά αυτό που παράγει. Αυτοί δε που έχουν σωματική δύναμη και όχι
διανοητική θα πουλάνε τη δύναμη τους αυτή, με αντίτιμο το μισθό.
Αυτοί
λοιπόν οι κάτοικοι θα τρέφονται πλούσια από τα προϊόντα που θα παράγουν στους
αγρούς (ελιές, λάχανα, ρεβύθια, κουκιά τυρί )… και φυσικά θα έχουν και
προσφάγι. Έτσι θα περνούν τη ζωή τους ειρηνικά και με υγεία θα τρώνε πλούσια,
θα έχουν ευχάριστες συντροφιές θα υμνολογούν τους θεούς και θα κάνουν παιδιά
σύμφωνα με την περιουσία τους, χωρίς να
φοβούνται φτώχεια η πόλεμο.
Εξετάζοντας
λοιπόν μια τέτοια πόλη θα μπορούσαμε
λέει να διακρίνουμε από πού μέσα σε αυτές τις πόλεις δημιουργείται η δικαιοσύνη
και η αδικία.
Αυτή η πόλη που περιγράφει ο Σωκράτης φαίνεται
να είναι αληθινή και υγιής αλλά θα δώσει και την περιγραφή μιας άρρωστης πόλης
επειδή αυτά δεν είναι αρκετά σε μερικούς και αυτός ο τρόπος ζωής δεν τους αρκεί, θα ήθελαν να προσθέσουν κι άλλα για να καλοπερνάει η πόλη
όπως κρεβάτια, τραπέζια, γλυκίσματα, εδέσματα, μυρωδικά, θυμιάματα, κεντήματα,
χρυσάφι, ελεφαντόδοντο, εταίρες….. έτσι θα μεγαλώσει η πόλη σε μέγεθος και
πληθυσμό με πράγματα που δεν είναι απαραίτητα, έτσι θα χρειαστούν επαγγέλματα
όπως κυνηγοί, μουσικοί, ραψωδοί, ηθοποιοί, χορευτές, τεχνίτες στολιδιών,
κομμώτριες ….ακόμα και χοιροβοσκοί γιατί θα έχουν ανάγκη από περισσότερα ζώα,
για να καλύψουν «τις ανάγκες» σε τροφή. Με αυτό τον τρόπο ζωής που οι κάτοικοι θα κάνουν, θα αρρωσταίνουν και
θα χρειαστούν και περισσότερους γιατρούς.......
Έτσι η πόλη τότε που ήταν ικανή στο να τρέφει
τους πολίτες τώρα θα γίνει από μεγάλη μικρή και δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί
στις ανάγκες των κατοίκων της, οπότε θα
χρειαστεί να αποσπάσει ένα κομμάτι από τη χώρα των γειτόνων μας για να έχει
περισσότερη γή για καλλιέργεια και βοσκή, το ίδιο θα κάνουν και εκείνοι αν αφήσουν
τον εαυτό τους σε μια συνεχή προσπάθεια απόκτησης περισσοτέρων πραγμάτων που
δεν είναι απαραίτητα, με το να υπερβαίνουν το όριο των ποσοτήτων των αγαθών που
έχουν ανάγκη.
Μετά
από αυτό λέει ο Σωκράτης απευθυνόμενος στο Γλαύκωνα θα έλθουμε σε πόλεμο ή όχι;
Έτσι
θα γίνει απαντάει ο Γλαύκωνας με τον οποίο συνομιλεί.
Τη στιγμή
αυτή ας μη μας απασχολήσει λέει ο Σωκράτης, το ζήτημα αν ο πόλεμος κάνει κάποιο
κακό ή καλό, αλλά ας περιοριστούμε να ειπούμε μονάχα ότι έχουμε ανακαλύψει τη
γέννηση του πολέμου να έχει την αρχή της μέσα σ’ αυτά που αποτελούν την αιτία
της γέννησης όλων των ιδιωτικών και δημοσίων κακών, όσα εμφανίζονται κάθε φορά
στις πόλεις.
Εδώ ο Σωκράτης αναλύει το πώς συγκροτείται η
πόλη από τις στοιχειώδεις ανάγκες και πώς μεταβαίνει στο κυνήγι των υλικών
αγαθών και στις περιττές ανάγκες
αναδεικνύοντας τα αίτια σύγκρουσης, διαμάχης της γέννησης του πολέμου.
